Christie’s po raz pierwszy w historii poświęca całą aukcję sztuce stworzonej przez sztuczną inteligencję. To wydarzenie przełomowe – żadne inne duże domy aukcyjne nie zdecydowały się wcześniej na podobny krok.
Aukcja pod nazwą „Augmented Intelligence” rozpocznie się 20 lutego i potrwa do 5 marca. W nowojorskiej siedzibie Christie’s zobaczymy ponad 20 prac pionierów sztuki AI, takich jak Refik Anadol, Pinar Van Arman czy Claire Silver. Ekspozycja obejmie zarówno eksperymentalne dzieła wczesnych sieci neuronowych, jak i najnowsze kreacje generowane przez algorytmy.
NFT, rzeźby, obrazy – pełen przekrój sztuki AI
W kolekcji znajdą się prace cyfrowe, w tym NFT, ale także fizyczne dzieła, takie jak rzeźby, obrazy i grafiki. Jednym z najbardziej intrygujących elementów wystawy jest „Emerging Faces” (2017) autorstwa Pinar Van Arman – seria abstrakcyjnych portretów stworzonych przez dwa algorytmy sztucznej inteligencji. Jeden generuje twarze, a drugi zatrzymuje proces, gdy tylko wykryje rysy ludzkiej twarzy. Efekt? Dzieła o hipnotyzującym i nieco niepokojącym wyglądzie, uznawane za jedne z pierwszych samodzielnie namalowanych przez AI.
Sztuka tworzona na żywo przez robota
To jednak nie koniec atrakcji. W trakcie aukcji w Rockefeller Center stanie robot malujący na żywo – dzieło Alexandra Rebena. Ten gigant o wysokości 3,7 metra (12 stóp) będzie na bieżąco uzupełniał płótno w miarę wzrostu licytacji online. Licytacja rozpocznie się od 100 dolarów, a każdy kolejny ruch pędzla stanie się częścią nowego dzieła.
Z kolei duet artystyczny Holly Herndon i Mat Dryhurst zaprezentuje prace z serii „Embedding Study” (2024), które można było zobaczyć na prestiżowym Whitney Biennial 2024. Obrazy przedstawiają postać w masywnym skafandrze kosmicznym, stworzoną przy pomocy AI na bazie wyglądu samej Herndon.
Kontrowersje wokół aukcji AI
Choć aukcja budzi wielkie zainteresowanie, nie brakuje głosów sprzeciwu. Ilustrator Reid Southern wystosował otwarty list, w którym nawołuje artystów do bojkotu aukcji, jeśli ich prace powstały przy użyciu modeli AI trenowanych na zawłaszczonych treściach.
„Wiele z tych dzieł wykorzystuje modele AI trenowane na utworach chronionych prawem autorskim” – czytamy w liście. – „Firmy tworzące AI eksploatują ludzkich artystów, używając ich prac bez zgody i wynagrodzenia do budowania komercyjnych produktów konkurujących z twórcami”.
Na dzień 10 lutego list podpisało już ponad 3 400 osób, a dyskusja wokół etyki sztucznej inteligencji nie traci na intensywności.
Christie’s: AI zmienia świat sztuki
Dom aukcyjny Christie’s nie zamierza się wycofywać. W oświadczeniu opublikowanym na platformie X (dawniej Twitter) napisano, że aukcja „stawia pytania o granice artystycznej sprawczości”. Oczekuje się, że całe wydarzenie wygeneruje przychód rzędu 600 000 dolarów (581 000 euro). Co więcej, w większości transakcji akceptowane będą kryptowaluty.
Christie’s ma już doświadczenie w przełomowych sprzedażach cyfrowej sztuki. W 2021 roku dom aukcyjny sprzedał NFT Beeple’a – „Everydays: The First 5000 Days” – za 69 milionów dolarów (66,8 mln euro). Była to pierwsza tak spektakularna sprzedaż NFT w historii dużych aukcji.
Inne domy aukcyjne również testują nową rzeczywistość. W listopadzie 2024 roku Sotheby’s New York sprzedało obraz stworzony przez Ai-Da, humanoidalnego robota malującego dzięki AI, za 1 084 800 dolarów (1 mln euro).
Sztuka AI coraz śmielej wkracza na salony, ale czy wytrzyma próbę czasu?